Introducción

QUÉ YE LA GRAFÍA ARAGONESA DE COMPROMÍS (GAC)

La Grafía Aragonesa de Compromís –de manera abreviada GAC– ye una propuesta ortografica que ye estada redactada per usuarios compromesos con a lengua aragonesa (parladors, escritors, estudiosos…) e preocupaus per lo suyo futuro.

La GAC ye producto de més de dos anyos de reflexions e previament a la suya publicación fue presentada a qualques asociacions que defienden e promocionan l’aragonés. Sin embargo, la GAC no pretiende ni quiere estar, en nengún momento, una propuesta grafica d’una asociación concreta. Insistimos, ye una propuesta feita e impulsada per particulars, e con o refirme de particulars.

En este sentiu, los suyos impulsors consideramos que la situación de caos ortografico que existe en o nuestro idioma ye prou preocupant e mica positiva. Ye evident que, hue en día, la existencia de diferents grafías como la castellana (dende lo sieglo XVII), las Normas Graficas de l’Aragonés (1987), las normas graficas d’a revista De lingua aragonensi de la Sociedat de Lingüistica Aragonesa (2004), la propuesta ortografica d’o Estudio de Filología de Aragón-Academia de l’Aragonés (2010), etc., no beneficia la imachen de l’aragonés, més que més, perque estas propuestas pareixen irreconciliables entre sí, e mesmo, encara enfrontina a los suyos parladors.

La GAC no ye una ortografía oficial, igual como las mencionadas dinantes, e tapoco pretende estar-ne, e en este sentiu, los suyos impulsors reconoixemos, sin nengún problema, que ye una nueva propuesta, pero una nueva propuesta que mira de replegar los usos graficos comuns de totas estas ortografías mencionadas. L’obchetivo ye ofreixer a la comunidat parlant una norma ortografica integradera en la que se visualize consenso e flexibilidat entre totas las que i ha en vigor. Manimenos, los suyos defensors consideramos que tota la resta de propuestas ortograficas mencionadas son perfectament validas pa la escritura de l’aragonés, como tamién pensamos que lo’n ye la propia GAC.

Este ye lo esprito d’a GAC, respetar totas las sensibilidaz e establir puents entre totas ellas; sin que bi haya propuestas millors ni piors, ni usuarios ganadors ni perdedors. Per este motivo, si vusté considera que la GAC puede estar una solución factible a lo problema exposau, li animamos a que dé lo suyo refirme e deixe escritos los suyos datos en la lista d’abaixo. E lo més important: que encomience a usar-la.

Finalment, siga como siga, los abaixofirmants queremos deixar claro que en zaguera instancia ye lo Gubierno d’Aragón (u un organismo competent reconoixiu per este) qui ha de determinar una ortografía oficial pa la nuestra lengua que conte con lo maximo soporte dentro d’a comunidat d’usuarios. Quan esta propuesta arribe bel día, nusaltros l’acataremos de buen implaz.